แว่นตาดูดวงอาทิตย์ (Solar Viewer)

ผมเป็นคนมีนิสัยชอบการสังเกตดวงอาทิตย์ รวมถึงปรากฏการณ์ทางแสงต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับดวงอาทิตย์ เช่น การเกิดพระอาทิตย์ทรงกลด (Solar Halo), โคโรนา (Solar Corona), ออเรียล (Solar Aureole), ซันด๊อก (Sun Dog) หรือ พาร์ฮีเลีย (Parhelia), โค้งอัปเปอร์แทนเจ้นท์ (Upper Tangent Arc), ซับซัน (Subsun) และปรากฎการณ์อีกหลายอย่าง   สุริยุปราคาก็เป็นปรากฎการณ์อีกอย่างที่น่าตื่นตาตื่นใจ เนื่องจากมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นไม่เหมือนใคร และหาชมได้ยากพอสมควร

แว่นตาดูสุริยุปราคา ที่มีจำหน่ายบน internet

การสังเกตุสุริยุปราคาแตกต่างจากการสังเกตุปรากฎการณ์ทางแสงอื่นๆ เนื่องจากแสงของดวงอาทิตย์มีความจ้ามาก การที่จะมองเห็นขอบของดวงอาทิตย์ขณะเกิดสุริยุปราคาได้ และปลอดภัยกับดวงตานั้น ต้องใช้แผ่นกรองแสงที่มีค่า Transmittance ไม่เกิน 0.0032%  แผ่นกรองแสงที่ผลิตในต่างประเทศสำหรับดูดวงอาทิตย์ มีราคาแพงและไม่สามารถหาได้ทั่วไปในเมืองไทย  จึงจำเป็นต้องหาวัสดุอื่นที่มีมาตรฐานใกล้เคียงกัน แต่ราคาย่อมเยา

แว่นตาดูสุริยุปราคา อีกแบบหนึ่ง

วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ :

1.    ฟิล์มขาวดำ : ที่นำมาทดสอบ คือยี่ห้อ FOMAPAN และ LUCKY ครับ

ฟิล์มขาว-ดำ Fomapan และ Lucky จากร้านแถวปากทางลาดพร้าว

2.    แบบแว่นตา : จะใช้วาดขึ้นเอง หรือจะ download จาก web sci4fun.com ก็ได้ครับ

กรอบแว่นดูดวงอาทิตย์ แบบที่ 1
http://sci4fun.com/astronomy/full/solar_glasses_1.png

กรอบแว่นดูดวงอาทิตย์ แบบที่ 2
http://sci4fun.com/astronomy/full/solar_glasses_2.png


3.    อุปกรณ์อื่นๆ : คัตเตอร์ ดินสอ ไม้บรรทัด กรรไกร เทปกาว หรือ กาว

ขั้นตอนการเตรียมฟิล์มขาว-ดำ :

1.    ซื้อฟิล์มขาว-ดำมาสักม้วน ดึงหางฟิล์มให้โดนแสงประมาณ 1 นาที

ดึงหางฟิล์มออกมา ให้ฟิล์มโดนแดดจังๆ

ดึงหางฟิล์มให้ตากแดดแรงๆ สัก 1 นาที

2.    ส่งฟิล์มไปล้าง บอกทางร้านว่าไม่ต้องตัดฟิล์ม

ฟิล์มขาว-ดำ ที่ล้างแล้ว

ขั้นตอนการประดิษฐ์ :
1.    ออกแบบและวาดกรอบแว่นบนกระดาษแข็ง หรือจะ download แบบของกรอบแว่น แล้วนำมาติดบนกระดาษแข็ง
2.    ใช้กรรไกรหรือคัตเตอร์ตัดกรอบแว่นและขาแว่น แล้วใช้กาวติดขาแว่นเข้ากับตัวแว่น
3.    ตัดฟิล์มที่เตรียมไว้ ให้ขนาดใหญ่กว่าขนาดของรูกรอบแว่นเล็กน้อย
4.    ติดแผ่นฟิล์มเข้ากับกรอบแว่นโดยใช้กาวหรือเทปกาว
5.    พับแว่นให้ประกบกัน แล้วติดให้สนิทด้วยกาวหรือเทปกาว

แว่นตาดูสุริยุปราคา ที่ทำเสร็จแล้ว

วิธีใช้ :
มองผ่านแว่นเมื่อต้องการสังเกตุดวงอาทิตย์


คำแนะนำเพิ่มเติม :
1.    ก่อนใช้งานทุกครั้ง ให้สำรวจแว่นฯ ว่าชำรุด หรือมีรอยขีดข่วนบนฟิล์มหรือไม่? หากมีรอยขีดข่วนจะทำให้แสงอาทิตย์เล็ดลอดมาโดนดวงตาได้
2.    อย่าดูดวงอาทิตย์ต่อเนื่องเป็นระยะเวลานานๆ เพื่อความปลอดภัย ให้ดูเป็นระยะเวลาสั้นๆ ประมาณ 10 วินาที แล้วหยุดพัก
3.    เมื่อเกิดสุริยุปราคาเต็มดวง เราสามารถดูพระอาทิตย์ได้ด้วยตาเปล่า ไม่จำเป็นต้องใช้แว่นตา
4.    คลื่นความร้อนและรังสีจากดวงอาทิตย์ อาจทำให้จอประสาทตาเสื่อมได้  จึงควรสังเกตุอาการผิดปกติของตัวเองอย่างสม่ำเสมอ เช่น ตาพร่ามัว เห็นภาพบิดเบี้ยว มองเห็นจุดดำอยู่กลางภาพ สู้แสงไม่ได้ ปวดศีรษะระหว่างคิ้วหรือหลังลูกตา


Links ที่น่าสนใจ :

Science for Fun (วิทยาศาสตร์สนุก)
http://sci4fun.com/

ปรากฎการณ์ท้องฟ้า
http://sci4fun.com/skyobserve/skyobserver.html

สุริยุปราคา
http://sci4fun.com/astronomy/solar_eclipse_22jul09/eclipse.html